To GLI or not to GLI, that's the question

Het is alweer een paar maanden geleden dat ik een blogpost heb geschreven, hoogste tijd voor een nieuwe! Dit keer over de Gecombineerde Leefstijlinterventie, kortweg GLI.

Sinds 2019 worden diverse GLI's aangeboden die vergoed worden door zorgverzekeraars. Het klinkt mooi, "gratis" (lees: betaald door je zorgverzekering) afvallen en fitter worden en het heeft ook zeker positieve kanten. De GLI's die momenteel worden vergoed zijn BeweegKuur, SLIMMER en CooL. In deze blogpost leg ik uit dat er ook minder positieve kanten aan zitten en waarom ik heb besloten deze niet aan te bieden.

Ten eerste zijn de GLI's in grote lijnen een "on size fits all"-aanpak. Uiteraard is er wel enige ruimte voor persoonlijke inbreng, maar het programma staat vast en het aantal contactmomenten per client ook. Dus als iemand iets meer behoefte heeft aan begeleiding, dan is die ruimte er niet, tenzij je zelf een sessie boekt en betaalt.

Ten tweede zijn er maar 4 contactmomenten van een uur per jaar met de leefstijlcoach, in het hele traject van 2 jaar dus maar 8 momenten. In mijn ogen veel te weinig en veel te laag-frequent voor een duurzame gedragsverandering. Een gedragsverandering is op zich al lastig, dus dan heb je volgens mij behoefte aan regelmatig even feedback en een duwtje in de goede richting, zeker als je het op den duur helemaal zelf zult moeten doen. Er zijn overigens ook contactmomenten met de diëtiste en fysio, maar die zijn anders van aard en geen vervanging voor de ondersteuning van de leefstijlcoach bij lastige veranderingen in je eet- en beweeggewoontes.

Daarmee kom ik ook op het punt van de effectiviteit van de GLI's. Een van de uitgangspunten was "de gezondheidswinst is een gewichtsreductie van 5%, behaald door 40% van de deelnemers". Alhoewel iedere kilo die je kwijtraakt is meegenomen en zeker ook gezondheidswinst met zich meebrengt, is dit in mijn ogen een vrij minimale doelstelling. Als je bijvoorbeeld 1,80m lang bent en 100 kilo weegt heb je een BMI van 30,9 en is 5% gewichtsverlies dus 5 kilo. Je BMI is dan nog steeds 29,3 en ruim boven de gezonde bovengrens van 25. Bovendien blijkt in de praktijk dat deze norm van 5% meestal niet gehaald wordt, wat dus ook iets zegt over de effectiviteit van de programma's (zie bijvoorbeeld dit artikel over de de achtergrond en effectiviteit van de GLI's).

Ten vierde focust het programma met name op voeding en beweging, terwijl de oorzaak van het overgewicht ook heel goed kan komen uit stress of slecht slapen. Om je uitdagingen op die gebieden te bespreken en aan te pakken in 4 keer een uurtje per jaar lijkt me zelfs voor de meest gemotiveerde deelnemer een uitdaging.

Ten vijfde worden de GLI's alleen vergoed voor mensen met een BMI van boven de 30, of boven de 25 in combinatie met een chronische ziekte. Mensen die niet in die categorieën vallen moeten dus alsnog zelf een traject betalen, terwijl het juist beter zou zijn om te voorkomen dat mensen een BMI van boven de 30 krijgen. Je zou met een BMI van 29 bij wijze van spreken nog even extra moeten aankomen om in aanmerking te komen voor een vergoed traject.

Als laatste, heel eerlijk, is de vergoeding voor leefstijlcoaches vrij minimaal. Het lijkt op het eerste oog een vrij redelijk uurtarief van € 61,58, maar daar moet je ook alles van betalen. Bovendien geldt dat als je begint met een groep van 10 mensen en er haken er 3 af gedurende het traject, dan stopt de vergoeding voor die 3 maar moet je wel het traject met de overige 7 afmaken. Ten slotte moet je als leefstijlcoach eerst verplicht een cursus volgen van zo'n €250 (in geval van bijvoorbeeld De COOL)  en daarna moet je licentiekosten á €275 per jaar betalen om de GLI te mogen blijven geven. Die kosten moet je maar zien terug te verdienen. Het kan dan zijn dat je er op toe moet leggen als coach en dat lijkt me ook niet de bedoeling.

Positieve kanten zijn er als gezegd zeker ook. Ik zie dit als een belangrijke eerste stap van de zorgverzekeraars en de overheid om te investeren in preventie, dus het voorkomen dat mensen ziek worden in plaats van ze achteraf weer op te moeten lappen. Bovendien is het voor mensen met.een kleine beurs ook een laagdrempelig initiatief, terwijl bij die doelgroep vaak de grootste verbeteringen mogelijk en nodig zijn.

Kortom, de GLI's zijn een bemoedigende eerste stap, maar er moet nog een hoop verbeteren willen deze programma's echt effectief zijn. Ik richt me daarom liever op trajecten op maat, die wel wat meer kosten, maar ook een duurzaam positief effect hebben op de gezondheid, fitheid en het welbevinden van mensen.

Maak voor jezelf een keuze wat het beste bij jou past en wat je wilt bereiken.